-
1 po
предл.• в• для• за• к• ко• на• от• по* * *1) (czymś, o pustym opakowaniu) из-под (чего, о порожней упаковке)2) po (z liczebnikiem porządkowym) в-, во- (с порядковым числительным)3) po (później, po upływie czasu) после, через, спустя, разг. по4) po (w celu) за, разг. по (с целью)5) po (pozostałe znaczenia) по (другие значения)z (dziedziny), w (dziedzinie) по (в области)z (np. miłości), na (np. życzenie) по (в связи с)do (danego miejsca lub czasu) по (данное место или время)z (np. zawodu) по (напр. профессии)z (np. prądem) по (напр. течению)w, we (określone dni) по (определённым дням)do spraw по (по делам)co do, pod względem по (по отношению)na skutek, wskutek, z powodu по (по причине)przez (za pomocą) по (путём, с помощью)według, zgodnie, przest. podle, przest. podług, przest. wedle по (согласно)do (kogo tęsknić) по (чему скучать)* * *предлог. I с П 1. по;chodzić po korytarzu ходить по коридору; całować po rękach целовать руки; nie spać po nocach не спать по ночам; pracować po całych nocach i dniach работать день и ночь, день и ночь сидеть за работой; nalać po szklance налить по стакану; kupić po znajomości купить по знакомству; poznać po głosie узнать по голосу; 2. после, по, через, спустя; po długiej rozłące после долгой разлуки; po chwili через минуту, минуту спустя; po upływie tygodnia по истечении недели, спустя неделю; 3. от, о, об; dom po rodzicach дом, доставшийся по наследству от родителей; 4. после, за; jeden po drugim один за другим; wchodzić po kolei входить поочерёдно; wyszedł po mnie он вышел после меня; II с В 1. по, (вплоть) до; woda po kolana вода по колено; po sam skraj lasu до самой опушки леса; po dziś dzień по сей день, до сегодняшнего дня; po wsze czasy до скончания века; 2. по; dawać po pięć złotych давать по пять злотых; 3. за; iść po wodę идти за водой; udać się po radę обратиться за советом; III в наречных сочетаниях по-, во-; po polsku по-польски; po cichu тихо, потихоньку; po omacku на ощупь; po pierwsze во-первых ро- приставка по-, после-, напр.: pookupacyjny послеоккупационный; porozbiorowy после разделов Польши; pospać поспать* * *I предлог с П1) поchodzić po korytarzu — ходи́ть по коридо́ру
całować po rękach — целова́ть ру́ки
nie spać po nocach — не спать по ноча́м
pracować po całych nocach i dniach — рабо́тать день и ночь, день и ночь сиде́ть за рабо́той
nalać po szklance — нали́ть по стака́ну
kupić po znajomości — купи́ть по знако́мству
poznać po głosie — узна́ть по го́лосу
2) по́сле, по, че́рез, спустя́po długiej rozłące — по́сле до́лгой разлу́ки
po chwili — че́рез мину́ту, мину́ту спустя́
po upływie tygodnia — по истече́нии неде́ли, спустя́ неде́лю
3) от, о, обdom po rodzicach — дом, доста́вшийся по насле́дству от роди́телей
4) по́сле, заjeden po drugim — оди́н за други́м
wchodzić po kolei — входи́ть поочерёдно
II предлог с Вwyszedł po mnie — он вы́шел по́сле меня́
1) по, ( вплоть) доwoda po kolana — во́да по коле́но
po sam skraj lasu — до са́мой опу́шки ле́са
po dziś dzień — по сей день, до сего́дняшнего дня
po wsze czasy — до сконча́ния ве́ка
2) поdawać po pięć złotych — дава́ть по пять зло́тых
3) заiść po wodę — идти́ за водо́й
III предлог в наречных сочетанияхudać się po radę — обрати́ться за сове́том
по-, во-po polsku — по-по́льски
po cichu — ти́хо, потихо́ньку
po omacku — на о́щупь
po pierwsze — во-пе́рвых
-
2 meet
[miːt] 1. pt, pp met, vt( accidentally) spotykać (spotkać perf); ( by arrangement) spotykać się (spotkać się perf) z +instr; ( for the first time) poznawać (poznać perf); condition spełniać (spełnić perf); need zaspokajać (zaspokoić perf); problem, challenge sprostać ( perf) +dat; expenses ponosić (ponieść perf); bill płacić (zapłacić perf); ( join) line, road łączyć się (połączyć się perf) z +instrpleased to meet you! — miło mi Pana/Panią poznać
he came to the station to meet me — ( on foot) wyszedł po mnie na stację; ( by car) wyjechał po mnie na stację
Phrasal Verbs:- meet up2. vi 3. n ( BRIT)(HUNTING) zbiórka f ( przed rozpoczęciem polowania); (US, SPORT) mityng m* * *[mi:t] 1. past tense, past participle - met; verb1) (to come face to face with (eg a person whom one knows), by chance: She met a man on the train.) spotykać2) ((sometimes, especially American, with with) to come together with (a person etc), by arrangement: The committee meets every Monday.) spotykać się3) (to be introduced to (someone) for the first time: Come and meet my wife.) poznać4) (to join: Where do the two roads meet?) łączyć/schodzić się5) (to be equal to or satisfy (eg a person's needs, requirements etc): Will there be sufficient stocks to meet the public demand?) pokrywać6) (to come into the view, experience or presence of: A terrible sight met him / his eyes when he opened the door.) ukazywać/przedstawiać się7) (to come to or be faced with: He met his death in a car accident.) znaleźć8) ((with with) to experience or suffer; to receive a particular response: She met with an accident; The scheme met with their approval.) spotkać się9) (to answer or oppose: We will meet force with greater force.) odpowiadać na2. noun(a gathering, especially of sportsmen: The local huntsmen are holding a meet this week.) mityng- meeting- meet someone halfway
- meet halfway -
3 PO
предл.• в• для• за• к• ко• на• от• по* * *1) (czymś, o pustym opakowaniu) из-под (чего, о порожней упаковке)2) po (z liczebnikiem porządkowym) в-, во- (с порядковым числительным)3) po (później, po upływie czasu) после, через, спустя, разг. по4) po (w celu) за, разг. по (с целью)5) po (pozostałe znaczenia) по (другие значения)z (dziedziny), w (dziedzinie) по (в области)z (np. miłości), na (np. życzenie) по (в связи с)do (danego miejsca lub czasu) по (данное место или время)z (np. zawodu) по (напр. профессии)z (np. prądem) по (напр. течению)w, we (określone dni) по (определённым дням)do spraw по (по делам)co do, pod względem по (по отношению)na skutek, wskutek, z powodu по (по причине)przez (za pomocą) по (путём, с помощью)według, zgodnie, przest. podle, przest. podług, przest. wedle по (согласно)do (kogo tęsknić) по (чему скучать)* * *предлог. I с П 1. по;chodzić po korytarzu ходить по коридору; całować po rękach целовать руки; nie spać po nocach не спать по ночам; pracować po całych nocach i dniach работать день и ночь, день и ночь сидеть за работой; nalać po szklance налить по стакану; kupić po znajomości купить по знакомству; poznać po głosie узнать по голосу; 2. после, по, через, спустя; po długiej rozłące после долгой разлуки; po chwili через минуту, минуту спустя; po upływie tygodnia по истечении недели, спустя неделю; 3. от, о, об; dom po rodzicach дом, доставшийся по наследству от родителей; 4. после, за; jeden po drugim один за другим; wchodzić po kolei входить поочерёдно; wyszedł po mnie он вышел после меня; II с В 1. по, (вплоть) до; woda po kolana вода по колено; po sam skraj lasu до самой опушки леса; po dziś dzień по сей день, до сегодняшнего дня; po wsze czasy до скончания века; 2. по; dawać po pięć złotych давать по пять злотых; 3. за; iść po wodę идти за водой; udać się po radę обратиться за советом; III в наречных сочетаниях по-, во-; po polsku по-польски; po cichu тихо, потихоньку; po omacku на ощупь; po pierwsze во-первых ро- приставка по-, после-, напр.: pookupacyjny послеоккупационный; porozbiorowy после разделов Польши; pospać поспать* * *[peo']Platforma Obywatelska Гражда́нская платфо́рма ( партия) -
4 być
impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born- myślę, więc jestem I think, therefore I am- być albo nie być to be or not to be- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’- już cię/was nie ma! off with you!2. (przebywać, znajdować się) to be- być w pracy/szkole to be at work/at school- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house- co jest w tym pudle? what’s in this box?- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more3. (trwać, stawać się) to be- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home- był maj it was in May- to było w grudniu 1999 it was in December 1999- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago- jest piękny ranek it’s a fine morning- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays- nic z tego nie będzie it’s hopeless- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it4. (odbywać się, zdarzać się) to be- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow- był do ciebie telefon there was a phone call for you- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university- być na studiach to be a student a. at college- być na prawie/medycynie to study law/medicine- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department- być na kursie komputerowym to be on a computer course- być na wojnie to go to war6. (przybyć) to be, to come- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive- był na mecie trzeci he came third- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?7. (znajdować się w jakimś stanie) to be- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol- być w ciąży to be pregnant- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle- być w strachu to be scared- być w rozpaczy to be in despair- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.- być na diecie to be on a diet- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel- być na emeryturze/rencie to be on a pension- sukienka jest do kolan the dress is knee-length- wody było do kostek the water was ankle-deep- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?- była wysoka/niska she was tall/short- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself- ta zupa jest zimna this soup is cold- Maria jest niewidoma Maria is blind- jesteś głodny? are you hungry?- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years- bądź dla niej miły be nice to her- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?- nie bądź głupi! don’t be a fool!- cicho bądź! be quiet!- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything- dwa razy dwa jest cztery two times two is four2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven- nie było co jeść there was nothing to eat- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame- na imię było jej Maria her name was Maria- było dobrze po północy it was well after midnight- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts- być może perhaps, maybe- być może nam się uda perhaps we’ll succeed- być może a. może być, że… it may happen that…- być niczym [osoba] to be a nobody- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money- było nic mu nie mówić you should have told him nothing- co będzie, to będzie whatever will be, will be- co było, to było let bygones be bygones- co jest? pot. what’s up? pot.- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work- nie ma co! well, well!- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!- niech będzie! oh well!- niech ci/wam będzie! have it your own way!- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!- niech tak będzie! (zgoda) so be it!- tak jest! (owszem) (that’s) right!- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!- to jest książk. that is, that is to say- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy* * *(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vijestem! — present!, here!
jest ciepło/zimno — it's warm/cold
jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry
będę pamiętać lub pamiętał — I will remember
co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?
nie może być! — this lub it can't be!
tak jest! — yes, sir!
jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against
* * *I.być1ipf.1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).II.być2ipf.1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
-
5 od
, ode praep. 1. (z miejsca, z kierunku) from- od zachodu/południa from the west/south- wiatr od morza the wind from the sea- wieje od drzwi there’s a draught from the door- od jeziora dochodził rechot żab the croaking of frogs could be heard from the lake- od schroniska idziemy żółtym szlakiem from the hostel we take the yellow trail- właśnie wracałam od dentysty I was just on my way back from the dentist- goście wstali od stołu the guests got up from the table- odległość od drzwi do okna the distance from the door to the window a. between the door and the window- chodzić od wsi do wsi/od sklepu do sklepu to go from village to village/from shop to shop2. (określające położenie) from- sto metrów od ratusza a hundred metres from the town hall- od wewnątrz/zewnątrz from the inside/outside- druga półka od dołu/góry the second shelf from the bottom/top, the second shelf up/down- piąty wagon od końca the fifth carriage from the end- okna od ulicy/podwórza the front/back windows- na południe od Krakowa (to the) south of Cracow3. (wskazujące na oddzielenie) from- oddzielić coś od czegoś to separate sth from sth- nie mógł oderwać się od książki he couldn’t tear himself away from the book- odejmij pięć od trzynastu subtract five from thirteen- oddziel mięso od kości bone the meat- zwolnienia od podatku tax exemptions- stronić od kogoś/czegoś to avoid a. shun sb/sth4. (określające pochodzenie) from- list od brata a letter from one’s brother- azjatyckie bydło pochodzące od tura Asian cattled descended from the aurochs- pożyczyć/kupić coś od kogoś to borrow/buy sth from sb- dostała ode mnie książkę she got a book from me- zaraził się odrą ode mnie he caught the measles from me5. (określające moment początkowy) from; (w przeszłości) since- od tej chwili from that moment on- od jutra from tomorrow, as of a. from tomorrow- od poniedziałku/marca since (last) Monday/March- od dzieciństwa a. od dziecka cierpiała na alergię she’d suffered from an allergy since childhood a. since she was a child- od jak dawna tu mieszkasz? how long have you lived a. been living here?6. (określające czas trwania) for- od roku/trzech tygodni for a year/three weeks- od dawna for a long time- od jakiegoś czasu for some time7. (określające dolną granicę) from- od drugiej do piątej po południu from two p.m. till five p.m., between two p.m. and five p.m.- od poniedziałku do środy from Monday to Wednesday- zaprosimy od 50 do 60 osób we’ll invite (from) 50 to 60 people- ceny wahają się od stu do pięciuset złotych prices range from a hundred to five hundred zlotys- od 1000 złotych w górę from 1,000 zlotys up a. upwards- można tu kupić wszystko: od śrubek po komputery you can buy everything here – from screws to computers8. (określające przyczynę) from, with- trawa mokra od rosy grass wet with a. from dew- oczy czerwone od płaczu eyes red from crying a. tears- jego twarz rozpalona od gorączki his face flushed with fever- ochrypł od krzyku he grew hoarse from a. with shouting- bolał ją kręgosłup od dźwigania walizek her back ached from carrying the suitcases- rury popękały od mrozu the pipes had burst from the cold- dom zapalił się od pioruna the house was set on fire by lightning9 (przeciwko) from- chronić coś od słońca/chłodu to protect sth from sunlight/cold- oganiać się od komarów to fight off gnats- być ubezpieczonym od pożaru/kradzieży to be insured against fire/theft- uchylać się od czegoś to shirk sth10 (określające przeznaczenie) dziurka od klucza a keyhole- guziki od marynarki jacket buttons- kluczyki od samochodu car keys- okulary od słońca sunglasses- pasek od zegarka a watch strap- tabletki od bólu głowy headache pills a. tablets- syrop od kaszlu cough mixture a. syrup- od czego jest ta śrubka? where does this screw come from?11 (określające specjalizację) pan od matematyki/angielskiego the maths/English teacher- ekspert od informatyki an expert in computer science- policja jest od tego, żeby zaprowadzić w mieście porządek it’s the job of the police to restore order in the city- nie jestem od tego, żeby was pouczać it’s not up to me to lecture you12 (niż) than- to mieszkanie jest mniejsze od waszego this flat is smaller than yours- ona jest starsza od brata o dwa lata she’s two years older than her brother- wyszedł wcześniej ode mnie he left earlier than I did13 (podstawa obliczenia) by, per- płatny od wiersza/godziny paid by the line/hour- 50 złotych od metra 50 zlotys a metre14 pot. wyzywać kogoś a. wymyślać komuś od idiotów/kanalii to call sb an idiot/a scumbag pot.* * *prep(+gen) ( kierunek) fromna zachód od Polski — west of Poland, ( czas trwania) for
od poniedziałku do piątku — Monday to Friday (BRIT), Monday through Friday (US)
od rana do nocy — from morning till night, ( odległość) (away) from
100 metrów od brzegu — a hundred meters off lub away from the shore, ( dolna granica zakresu) from
od trzech do czterech godzin dziennie — (from) three to four hours a day, ( początkowa granica skali) (starting) from
od wierszy (aż) po powieści — from poems to novels, ( przyczyna) with, from
twarz mokra od łez/potu — face damp with tears/sweat
ochrypł od krzyku — his voice grew hoarse from shouting, ( pochodzenie) from
ubezpieczenie od ognia/kradzieży — insurance against theft/fire ( specjalizacja)
fachowiec od lodówek — fridge technician, ( przy porównaniach) than
* * *odprep.+ Gen.1. ( przy określaniu kierunku) from; od drzwi from the door; od wschodu from the east; okno od ulicy front window.3. ( przy określaniu punktu początkowego) from, since; od świtu do nocy from dawn till dusk; od a do zet from A to Z; od rana do wieczora all day long; od stóp do głów from head l. crown l. top to toe l. foot; od początku do końca from the start till the end; od dziecka since childhood; od wtorku since Tuesday; od poniedziałku do piątku Monday through Friday.5. ( przy określaniu punktu wyjściowego) (away) from; 500 kilometrów od Nowego Jorku 500 kilometers away from New York.6. ( przy określaniu dolnej granicy) from; od czterech do pięciu minut from four to five minutes; od 100 do 150 dolarów from 100 to 150 dollars.8. ( przy określaniu pochodzenia) from; list od mojej dziewczyny letter from my girlfriend; wiedzieć coś od kogoś know sth from sb.9. ( przy określaniu przeznaczenia) for; dziurka od klucza keyhole; tabletka od bólu głowy headache pill, painkiller.10. ( przy określaniu specjalizacji) nauczyciel od angielskiego English teacher, teacher of English; fachowiec od komputerów computer technician.12. ( przy wyrażaniu odejścia od czegoś) from, to; zwolnienie od opłat exemption from charges; odstępstwo od reguły exception to the rule.13. ( przy wyrażaniu czynnika) by; stawka od godziny hourly rate; cena od sztuki item l. unit price; praca płatna od godziny work paid by the hour; czegoś jest od metra pot. there's loads l. plenty of sth, there's shitloads of sth.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > od
-
6 nie
Ⅰ part. 1. (z czasownikiem) not- nie jest taki stary he’s not so old- nie znam jej I don’t know her- ona tego nie zrobiła she didn’t do it- nie będę tego dłużej tolerował I won’t stand for it a. put up with it any longer- tu nie wolno palić you’re not allowed to smoke here- nie wchodź tam don’t go in there- nie wątpię I don’t doubt it- nie sądzę, żebyś ją znał I don’t think you know her- nie cieszysz się? aren’t you pleased?- dlaczego nie powiedziałeś mi o tym wcześniej? why didn’t you tell me about it before?- czy myśmy się już gdzieś nie spotkali? haven’t we met before somewhere?- „czy twoja siostra przyjdzie?” – „obawiam się, że nie” ‘is your sister coming?’ – ‘I’m afraid not’- nigdy nie byłem w Londynie I’ve never been to London- wyszedł nie płacąc/pożegnawszy się z nikim he left without paying/saying goodbye to anyone2. (z rzeczownikiem) no, not- to nie żart it’s no joke, it’s not a joke- to nie przypadek, że… it’s no accident that…- to nie są osy, tylko a. ale a. a pszczoły they’re not wasps, but bees- nie do pomyślenia unthinkable- nie do wytrzymania unbearable- to nie do wiary it’s unbelievable a. beyond belief3. (z przymiotnikiem, przysłówkiem) not- była szczupła, nie chuda she was slim, not thin- nie mniej niż 50 osób no fewer than 50 people- jeszcze nie not yet- już nie no longer, not any longer- nie teraz/tutaj not now/here- nie całkiem a. zupełnie not quite a. entirely- nie zawsze not always- nie wiadomo kiedy/jak no one knows when/how- nie codziennie mam taką szansę it’s not every day that I get such a chance- nie wcześniej/później niż we wtorek on Tuesday at the earliest/latest, no earlier/later than Tuesday- znasz ją nie gorzej ode mnie you know her just as well as I do- „jak się czujesz?” – „nie najlepiej/najgorzej” ‘how are you (feeling)?’ – ‘not too good/bad’- egzamin poszedł mu nie najlepiej he didn’t do too well in the exam- mieszkanie mieli nie najwygodniejsze the flat they had wasn’t too comfortable4. (w propozycjach, prośbach) nie napiłbyś się piwa? wouldn’t you like some a. a beer?- nie sprzedałby mi pan jednego biletu? couldn’t you sell me one ticket?5. (w zdaniach wykrzyknikowych) czegoż to mi ona nie naopowiadała o sobie! the things she told me about herself!- co to się nie nachodziłam po sklepach! the time I spent traipsing round the shops! pot.- gdzie to nie jeździł, żeby ją odnaleźć! the places he went to looking for her!- któż o nim nie słyszał? everyone’s heard of him!Ⅱ inter. 1. (odmowa, zaprzeczenie) no- „pożycz mi 100 złotych” – „nie” ‘lend me 100 zlotys’ – ‘no (I won’t’)- „dzisiaj wtorek?” – „nie, środa” ‘is it Tuesday today?’ – ‘no, Wednesday’- „nie byłeś głodny?’ – „nie” ‘weren’t you hungry?’ – ‘no (I wasn’t)’- „nie znalazłeś tej książki?” – „nie, znalazłem ją przed chwilą” ‘haven’t you found that book?’ – ‘(oh) yes, I found it a minute ago’- nie, dziękuję no, thank you a. thanks- o nie! oh no!- no nie! prędzej bym się diabła spodziewał oh no! (you’re/he’s/she’s) the last person I expected to see2. pot. (szukanie potwierdzenia) cieszysz się, (co) nie? you’re glad, aren’t you?- fajny samochód, co a. no nie? some car, eh?3. (zakaz) no!, don’t!- nie! zostaw ją w spokoju! don’t! leave her alone!Ⅲ conj. 1. (niezdecydowanie) pies nie pies (is this) a dog or what?- jechać nie jechać, sam nie wiem should I stay or should I go? – I can’t make up my mind- pada nie pada, chyba mży is it raining or not? – I guess it’s just drizzling2. (bez względu na) strach nie strach, do dentysty iść musisz scared or not scared, you simply have to go to the dentist- brzydka nie brzydka, ale tańczyć chyba umie ugly or not, she can dance all right pot.3. (w porównaniach) anioł nie człowiek she’s/he’s an angel a. a real angel- diabeł nie dziewczyna she’s the devil incarnate- cacko nie zegarek (it’s) a real beauty of a watch■ nie i nie absolutely not; no way pot.- prosiłem ją wielokrotnie, a ona nie i nie I asked her many times, but I just got ‘no’ for an answer- nie to… pot. (it’s) not that…- nie to, żeby był chory psychicznie, but… it’s not that he’s/he was mentally ill, but…- nie, bo nie a. nie i już pot. ‘no’ means ‘no’; no, and that’s final- co to, to nie pot. absolutely not; no way pot.- dlaczego a. czemu nie? why not?* * *partno; ( z czasownikiem) notco to, to nie! — that is out of the question!
* * *particle1. ( z czasownikami) not; nie martw się! don't worry!; nie poszlibyśmy do kina? why don't we go to the movies?, wouldn't you like to go to the movies?; nie uda ci się! you won't make it!; nie ma co dłużej czekać there's no point in waiting any longer, it's no good l. use waiting any longer; być albo nie być to be or not to be; nie ma go tutaj he is not here; nie ma jej she is not in.2. ( z rzeczownikami) not, no; nie koniec na tym but that's not all; nie do śmiechu nam we don't feel like laughing; diabeł nie człowiek (he's) a devil of a man; nie w porę at an inopportune moment; nie w porządku (= niesprawiedliwie) unfair, not right; (= zepsuty) out of order; nie na rękę (komuś) not convenient (for sb); nie do wiary past belief; nie do wytrzymania past endurance; nie do złamania unbreakable; nie do pojęcia incomprehensible.3. (z przymiotnikami, przysłówkami) not; nie teraz not now; jeszcze nie not yet; nie dość not enough; nie całkiem not quite; nie warto it's not worth it; nie wiadomo nobody knows; wyszedł, nie płacąc he left without paying.4. ( zaprzeczenie) no; Idziesz? – Nie. Are you coming? – No, I'm not; nie i nie no way; co to, to nie it is out of the question, no way; nie, bo nie no and that's it; czemu nie why not.5. pot. ( prośba o potwierdzenie) not; znasz go, nie? you know him, don't you?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nie
-
7 bo
Ⅰ conj. 1. (ponieważ) because, as; for przest., książk.- mów wolniej, bo nic nie rozumiem speak more slowly, because I can’t understand anything- pewnie już wyszedł, bo jego płaszcza nie ma na wieszaku he’s probably (already) gone, because his coat’s not on the hanger- niepraktyczna, bo jasna, suknia an impractical dress, because it’s a light colour2. (w przeciwnym razie) or (else), otherwise- uważaj, bo zrobisz sobie krzywdę be careful or you’ll hurt yourself- weź coś na uspokojenie, bo inaczej zwariujesz take a sedative or you’ll go round the bend pot.- ścisz radio, bo można ogłuchnąć turn the radio down or we’ll all go deaf3. (mimo, w przeciwstawieniu) kobieciarz, bo kobieciarz, ale dobry człowiek he’s a womanizer, it’s true a. I know, but he’s a good sort- ładna, bo ładna, ale głupia pretty enough, but foolish with it- rzadko, bo rzadko, ale jednak uczestniczę w tych zebraniach I don’t attend the meetings often, it’s true, but I do goⅡ part. 1. pot. (przeczące) bo ja wiem? I don’t really know- bo to prawda? is that really true?- bo on zapłacił? he didn’t pay, did he?, you mean he actually paid?- a bo to źle być dzieckiem? is it so bad a. that bad, being a child?2. pot. (wyrażające bezcelowość) nie odpowiedziałem mu, bo i po co? I didn’t answer him – what’s the point?- przestali mówić, bo i o czym? they stopped talking, I mean what could they say? a. what was there to say?- zabrałem ich do siebie, bo niby gdzie mieli pójść? I took them to my place, (I mean) where else could they go?Ⅲ (a) bo co? inter. pot. why- „mówił coś o mnie?” – „a bo co?” ‘did he say something about me?’ – ‘why do you ask?’ a. ‘why, what if he did?’- „nie stój tutaj” – „a bo co?” ‘don’t stand here’ – ‘why shouldn’t I?’ a. ‘(and) why not?’* * *conj( ponieważ) because; ( w przeciwnym razie) or (else)pospiesz się, bo się spóźnimy — hurry up, or we'll be late
* * *boconj.1. (= ponieważ) because, for; nie pójdę do kina, bo jestem zajęty I'm not going to the movies because I'm busy.2. (= w przeciwnym razie) or; bądź grzeczny, bo nie dostaniesz deseru be good or you'll get no dessert.3. (w funkcji dopowiedzenia, wyjaśnienia) because, as, for; te buty są niewygodne, bo za ciasne these shoes are uncomfortable because they're too tight; sekretarz, bo o niego chodziło, w tej sprawie milczał the secretary, for it was he who was involved, said nothing about it.part.1. ( wzmacnia przeciwstawienie) przystojny, bo przystojny, ale kompletnie głupi handsome to be sure, but utterly stupid.2. ( wzmacnia przeczenie albo powątpiewanie) a bo ja wiem? how should I know?; a bo to prawda? I doubt if it's true.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > bo
-
8 przed
praep. 1. (w przestrzeni) (naprzeciw) in front of (czymś sth); (nie dochodząc) before (czymś sth)- siedzieć przed lustrem/telewizorem to sit in front of a mirror/the TV- usiądź przede mną sit in front of me- zatrzymać się przed domem to stop before a. in front of a house- uklęknąć przed kimś to kneel before a. in front of sb- skłonić się przed kimś to bow to sb- iść/patrzeć przed siebie to walk/look straight ahead- skręć w lewo przed rondem turn left before the roundabout- samochód podjechał przed kaplicę the car drove up to the chapel- wyszedł przed bramę he came out in front of the gate; (w tym samym kierunku) szła z rękami wyciągniętymi przed siebie she walked with her arms stretched out in front of her- pchała przed sobą wózek (spacerowy) she was pushing a pushchair (along)2. (w kolejności) before- na liście moje nazwisko jest przed twoim my name is before yours on the list- była przed nami w kolejce she was in front of us (in the queue)- nie wpychaj się przed nas don’t push in in front of us- sprawy publiczne stawiał przed innymi he put public affairs before everything else- Rosjanie wysunęli się przed Holendrów the Russians moved ahead of the Dutch3. (wcześniej niż) before- przed śniadaniem/świtem/wojną before breakfast/daybreak/the war- przed południem in the morning- V wiek przed naszą erą the fifth century before Christ a. BC- przyszła przed dwunastą she came before twelve- zdążył wrócić przed zamknięciem bramy he was back before the gate was closed- kilka osób mówiło na ten temat przede mną several people spoke about it before me- nie możesz podjąć tych pieniędzy przed upływem trzech miesięcy you can’t withdraw the money until a period of three months has elapsed- najgorsze jest jeszcze przed nami the worst is yet a. still to come a. still before us- przed czasem ahead of time a. schedule- samolot przyleciał przed czasem the plane arrived ahead of schedule4. (jakiś czas temu) before, earlier- przed godziną/miesiącem/dwoma laty an hour/a month/two years before a. earlier a. ago- przed laty years before a. earlier a. ago- przed chwilą widziałam to na stole I saw it on the table a moment ago5. (obrona) against, from- ochrona przed zimnem/słońcem protection against (the) cold/against sunlight- schronienie przed deszczem shelter from a. against the rain- strach przed kimś/czymś fear of sb/sth- schować się przed słońcem/deszczem to shelter from the sun/rain- ukryć coś przed kimś to hide sth from sb- opędzać się przed komarami to beat off mosquitoes6. (wobec) popisywać się przed gośćmi to show off in front of guests- wystąpić przed pełną salą to appear in front of a. before a full house- pochylić głowę przed kimś to bow to sb- wyżalać się przed kimś to pour out one’s troubles a. one’s heart to sb- niczego przede mną nie ukryjesz you can’t hide anything from me- został postawiony przed Trybunałem Stanu he was brought before the State Tribunal- przed sądem odbywa się sprawa o ustalenie ojcostwa a paternity case is in progress in court* * *1. prep +instr1) ( miejsce) in front of2) ( czas) beforeprzed obiadem/wojną — before dinner/the war
3) ( w obronie przed)przed chorobą/zimnem — against disease/cold
uciekać/chronić się przed czymś — to flee/shelter from sth
4) ( wobec)2. prep +acc( kierunek)* * *prep.1. + Ins. ( miejsce) in front of, outside; przed kimś/czymś in front of sb/sth; spotkamy się przed bankiem I'll meet you outside the bank; stał przed domem he stood in front of the house; karetka jechała przed nami ambulance was going in front of us; ogródek przed domem front garden; prosto przed siebie straight ahead; stawić się przed (sądem, komisją itp.) appear before l. in front of.2. ( moment) before, ahead of; przed południem before midday, in the morning, a.m., ante meridiem; przed końcem miesiąca by the end of the month; przed zapadnięciem zmroku before (it gets) dark; przed świętami before holidays; przed chwilą a while l. moment ago; przed czasem ahead of time, in good time; ( o porodzie) preterm; samolot przyleciał przed czasem plane arrived ahead of schedule; krótko przed shortly before; przed czterdziestką ( o wieku) on the right side of forty l. the hill, approaching forty; przed oczyma duszy in one's mind's eye.3. ( okres) ago, before; przed trzema godzinami three hours ago; przed dwoma miesiącami two months ago; przed laty years ago; przed upływem tygodnia before the week is over; na długo przed czymś long before; coś nie ma przed sobą przyszłości there's no future in sth; przed Chrystusem before Christ, B.C., before the Christian l. Common Era.4. ( obrona) against, from; uciekał przed policją he was fleeing from the police; bronił się przed ciosami napastnika he defended himself from his rival's blows; chronić kogoś przed czymś protect sb against sth, keep sb from sth; schronienie przed deszczem shelter from the rain; strach przed czymś fear of sth.5. ( ocena) to, before; popisywał się przed dziewczyną he showed off to impress the girl; wyżaliła się przed przyjaciółką she complained to her (girl)friend; nic przede mną nie ukrywasz? you're not hiding anything from me, are you?6. (= kolejność) before, above, previous to; przybiegł na metę przed faworytami he came to the finish line before the favorites, he finished before the favorites; dała jej pierwszeństwo przed innymi he gave her priority over the others; przede wszystkim first of all, first and foremost, above all; daleko przed kimś way ahead of sb; mam to jeszcze przed sobą ( w przyszłości) it's still ahead of me.7. (= szacunek) to, before; chylić głowę przed autorytetem bow one's head to l. before sb; chylić czoła przed kimś take one's hat off to sb; być odpowiedzialnym przed kimś be responsible to sb; przed Bogiem before God.8. + Acc. (= kierunek) before; wyjść przed dom go out; ciężarówka wysunęła się przede mnie truck passed me; patrzyć przed siebie look straight ahead; iść przed siebie walk straight on; roztoczył się przed nami piękny widok beautiful view opened before us; iść/jechać przed kimś go/drive before l. ahead of sb; być dopuszczonym przed czyjeś oblicze be admitted to sb's presence; przed obliczem in the presence; zanieść prośbę przed majestat króla present a request to the king.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przed
-
9 tylko
Ⅰ part. 1. (wyłącznie) only- tylko siostra mnie odwiedza only my sister comes to see me- nie robił nic całymi dniami, tylko spał he did nothing but sleep all day- on tylko by jadł he could eat all day long- zgodziłem się tylko dlatego, żeby zrobić jej przyjemność I only agreed so as to please her- „tylko dla mężczyzn” ‘men only’- „tylko do użytku zewnętrznego” ‘for external use only’2. (zaledwie) only, just- mieszkam tu tylko dwa lata I’ve only been living here a. lived here for two years- było nas tylko pięcioro there were only a. just five of us- uśmiechał się tylko i nic nie mówił he merely a. just smiled and said nothing- to tylko dziecko she’s/he’s merely a. only a child- tylko spójrz na nią just look at her- odprowadź nas tylko do przystanku just take us as far as the bus stop3. (prośba, groźba) just, only- tylko uważaj, przechodząc przez jezdnię! just be careful crossing the street!- tylko pomyśl/wyobraź sobie! just think!/imagine!- tylko spróbuj! just try, that’s all!- niech no on tylko piśnie! just let him open his mouth!Ⅱ conj. (ale) only, but- możesz tu zostać, tylko nie hałasuj you can stay (here), only a. but don’t make any noise!- każdy, tylko nie on! anybody but him!- wszystko, tylko nie to! anything but that!- wszędzie można go spotkać, tylko nie w szkole the only place you won’t see him is at school- on nie jest głupi, tylko leniwy he’s not stupid, just lazy- nie zadzwonił, tylko napisał he didn’t phone, he wrote a letter- tylko że only- rada cenna, tylko że spóźniona valuable advice, only it comes rather late książk.- kupiłbym to mieszkanie, tylko że nie mam pieniędzy I’d buy the flat, only I don’t have the money- nie tylko… lecz również a. także a. ale i… not only… but also…- nie tylko Polacy, ale i a. lecz również Litwini not only (the) Poles, but also (the) Lithuanians- nie tylko ograbili sklep, ale i powybijali wszystkie szyby they not only robbed the shop, they also broke all the windowsⅢ adv. only- zupa błyskawiczna – tylko zalać wrzątkiem i gotowe instant soup – just add boiling water and it’s ready- nasza prośba tylko go rozwścieczyła our request merely a. simply infuriated him- co tylko zechcesz whatever you want- kiedy tylko nadarzy się sposobność as soon as an opportunity presents itself- jak tylko wrócę do domu as soon as I get back home- odkąd tylko pamiętam as far back as I can remember- bierz, ile tylko udźwigniesz take as much as you can carry- byle tylko as long as■ tylko czekać a. patrzeć, jak tu będą they’ll be here any moment now- jej tylko w głowie stroje a. ona ma tylko stroje w głowie the only thing she thinks about is clothes- tylko co (przed chwilą) only just- brat tylko co wyszedł my brother’s only just left* * *1. partonly, justtylko zacznij, ja będę kontynuował — just do begin, and I will take over
zrobię wszystko, tylko nie to — I will do anything but this
2. conjtylko nie on! — anybody lub anyone but him!
gdyby/jeśli tylko — if only
kiedy tylko wstałem, on usiadł — as soon as I stood up, he sat down
nie tylko..., ale (również)... — not only..., but (also)...
tylko że... — only...
* * *particleonly; just; gdybym tylko wiedziała if only I had known; kiedy tylko chcesz whenever you want; tylko co (= przed chwilą) just; tylko nie ja! anybody but me!; tylko patrzeć, jak... pot. before long...; tylko nie hałasujcie! just make sure not to make any noise!; tylko spokojnie! stay calm!; tylko tego brakowało! that's the limit!, that beats all; tylko i wyłącznie exclusively; żebyś tylko się nie wygadał! just don't spill the beans!; nic tylko śpiewa he does nothing but sings.conj.but; nie jest głupi, tylko leniwy he's not so much stupid as lazy; wpadłbym, tylko że nie mogę I'd drop in, but I cannot; nie tylko rowery, ale i samochody not only bikes, but also cars; wtedy i tylko wtedy, gdy when, and only when,...The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > tylko
-
10 wziąć
pf — brać impf Ⅰ vt 1. (chwycić) to hold, to take- wziąć kogoś w ramiona to hold/take sb in one’s arms- wziąć kogoś za rękę to take sb by the hand a. sb’s hand- wziąć kogoś pod ramię to take sb by the arm- wziąć coś w zęby to take sth in one’s teeth- wziął dziecko na ręce he picked up the child- wzięła dziecko na kolana she put the child on her lap2. (zabrać ze sobą) to take (out)- wziąć kogoś na narty/ryby/tańce to take sb fishing/skiing/dancing- wziąć kogoś na kolację/spacer to take sb out to dinner/for a walk- weź mnie ze sobą! take me with you!3. (otrzymać) to get [pensję, napiwek, zapłatę]- ile wziąłeś za samochód? how much did you get for your car?4. (na własność, w użytkowanie, pod opiekę) to take- wziąć coś w dzierżawę to take out a lease on sth- wziąć coś na kredyt/na raty to take sth on credit/in installments- wziąć psa ze schroniska to take a dog from the shelter5. (skorzystać) to take [sth] out, to take (out) [pożyczkę, urlop, zwolnienie] 6. (powierzyć funkcję) to employ [korepetytora, niańkę] 7. (do niewoli) to take [jeńców, zakładników]- wziąć kogoś żywcem to take sb alive8. (zaczerpnąć) to get [informacje, pomysł]; to take (z czegoś from sth) [cytaty, przykłady] 9 przen., książk. (odziedziczyć) to get (coś po kimś sth from sb)- urodę wzięła po matce she got her good looks from her mother- imię wziął po dziadku he is named after his grandfather10 pot. (włożyć) to put [sth] on, to put (on)- weź coś na głowę, bo jest zimno! put something on your head, it’s cold!11 pot. (pokonać) [koń] to clear, to take [przeszkodę]; [samochód] to take [zakręt] 12 pot. (wyprzedzić) [biegacz, kolarz] to overtake [współzawodnika] 13 (zastosować) to take [lekarstwo, pigułkę]; to have [masaże, zastrzyki] 14 (przyjąć) to take [pracę, stanowisko, zajęcie] 15 (użyć) to take [drzewo, mąkę] 16 (potraktować, zrozumieć) to take- wziąć coś do siebie to take sth personally- wzięła jego słowa poważnie/dosłownie/za żart she took his words seriously/literally/as a joke- przepraszam, wzięłam pana za kogoś innego I’m sorry, I mistook you for someone else17 (zdobyć w walce) to take [miasto, twierdzę]- wziąć fortecę szturmem to storm a fortress18 (przywłaszczyć sobie) to take- kto mi wziął pióro? who’s taken my pen?19 (dokonać czynności) to take [kąpiel, lekcje, miarę, oddech, prysznic]- wziąć ślub to get married20 pot. (usunąć) to take- weź nogi z kanapy! take a. get your legs off the sofa!- bierz a. weź to stąd zaraz! take it away right now a. this minute! pot.21 pot. (wywrzeć wpływ) to sway- wzięła go na litość ≈ she appealed to his better self- dał się wziąć na jej kłamstwa he was taken in by her lies22 (zobowiązać się) wziąć na siebie dodatkowe obowiązki to take on extra responsibilities- wziąć na siebie zrobienie czegoś to take it upon oneself to do sth- wziąć na siebie winę to shoulder a. take the blame23 (zacząć się przejawiać) to be felt- wzięła ją ciekawość/złość/zazdrość she was overcome with curiosity/anger/jealousy- wzięła go grypa he came down with the flu24 (porwać, wciągnąć) to captivate- tak go wzięły te komputery, że o niczym innym nie mówi he got so hooked on computers that he couldn’t talk about anything else25 (rozważyć) to take- weźmy (na przykład) sytuację we Francji… let’s take the situation in France (for example)…- weźmy inny przykład… let’s take another example…- razem wzięte taken together- jest mądrzejszy niż wy wszyscy razem wzięci he’s smarter than all of you put together pot.26 (dostać, oberwać) to get [baty, lanie] 27 pot. (uprawiać seks) to take [kobietę] Ⅱ wziąć się 1. (chwycić się) to hold- wziąć się za głowę/pod boki to hold one’s head/sides2. (chwycić się nawzajem) wziąć się w objęcia to hold each other- dzieci wzięły się za ręce the children took each other’s hands3. (zająć się) to get down (do czegoś to sth); to take [sth] up, to take up- wziąć się do pracy/nauki to get down to work/some studying- wziąć się do pióra/łopaty to take up writing/a spade- po pomalowaniu kuchni wziął się za salon having painted the kitchen he set to work on the living room4. (zwiększyć kontrolę) to crack down (za kogoś on sb); to do something (za kogoś/coś about sb/sth)- weź się wreszcie za syna! do something about your son at last!5. (pojawić się) to come- skąd się tu wziął ten talerzyk? where did that plate come from?6. (mieć źródło) [nieufność, niezadowolenie, problem] to stem (z czegoś from sth)* * *The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wziąć
-
11 jed|en
Ⅰ num. one- jeden, dwa, trzy one, two, three- grać do dwudziestu jeden punktów to play up to twenty-one points- jeden z nich wyszedł/jedna z nich wyszła one of them went out a. left- wybierz jeden, dwa obrazy choose one or two a. a couple of pictures- kup jeden chleb buy a a. one loaf- rękawiczka z jednym palcem a mitten- po jednym/jednej one each- wszyscy co do jednego each and every one of themⅡ adj. 1. (pierwszy z wielu) one- przyjechał jeden autobus, potem drugi one bus came, then another2. (taki sam) same- jeden i ten sam the very same, one and the same- byliśmy w jednej klasie we were in the same class- jeden los nas czeka the same fate awaits both/all of us książk.- oni obaj mają jeden charakter they both are similar characters3. pot. (emfatyczne) one pot.- podwórko było jednym bajorem the yard outside was one great puddle pot.- babcia to jeden kłębek nerwów grandma’s just a bundle of nerves- jeden wielki bałagan/śmietnik one great mess/rubbish tip4. (jedyny) alone- tylko on jeden mnie rozumie he’s the only one who understands me- został na świecie sam jeden he was left all alone in the world- wybiegł z domu w jednej koszuli he ran out of the house with just his shirt on5. pot. (w wyzwiskach) you- łobuzie/leniu jeden! you (damn) lout!/lazy so-and-so! pot.- nie mów bzdur, kretynko jedna! don’t talk rubbish, you silly idiot a. don’t talk wet, you stupid bitch! pot., obraźl.Ⅲ pron. 1. (pewien, jakiś) some; certain książk.- jeden pan/jedna pani a certain a. some (gentle)man/lady- przeczytałem to w jednej książce I read it in some a. a book pot.- jedni klaskali, drudzy gwizdali some (people) clapped, others booed2. pot. (ktoś) some- jeden drugiego popierał one (person) supported the other- jeden drugiemu pomagał one (person) helped the other/another- wchodzili do samolotu jeden po a. za drugim they entered the plane one after another a. one by one- zadawali pytania jeden przez drugiego they all asked questions at the same time- co wy sobie myślicie, jeden z drugim! who do you think you are, both/all of you! pot.- książki leżały jedna na drugiej the books lay one on top of the other a. another- co jeden to bogatszy/bardziej leniwy each one richer/lazier than the one before- co jedna to smaczniejsza/brzydsza each one tastier/uglier than the one before- był tu taki jeden/była tu taka jedna some guy/woman was here pot.- co to za jeden/jedna? who’s that?; who’s he?/she? pot.Ⅳ m sgt pot. (kieliszek wódki) quick one pot., snifter pot.- jeden głębszy a drop of the hard stuff pot.- pójść/wpaść (gdzieś) na jednego to go/drop in (somewhere) for a quick oneⅤ jedna f (w ułamkach) one- jedna druga one half- jedna dziesiąta one tenth■ jeden za wszystkich, wszyscy za jednego all for one, one for all!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > jed|en
-
12 minu|ta
f 1. (jednostka czasu) minute- minuta ciszy a minute’s silence- za minutę piąta (it’s) one minute to five- punktualnie co do minuty exactly on time; on the dot pot.2. pot. (chwila) minute pot.- wrócę za minutę/za parę minut I’ll be back in a minute/in a few minutes- wyszedł na parę minut he’s gone out for a moment- zmieniać się/pogarszać się z minuty na minutę a. z każdą minutą to change/grow worse by the minute- opowiadać coś minuta po minucie to tell sth in great detail- wpadnij do mnie na minutę drop in on me for a minute- co minutę all the time3. Geog., Mat. arc minute, minute of arc■ mieć swoje pięć minut pot. to have one’s day- jeszcze nie nadeszło moje pięć minut my day is still to comeThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > minu|ta
-
13 postanowie|nie
Ⅰ sv ⇒ postanowić Ⅱ n 1. (zamiar) resolution- noworoczne postanowienie a New Year’s resolution- uczynić a. powziąć postanowienie, żeby… to make a resolution to…- to mnie umocniło w postanowieniu, żeby… it strengthened my resolution to…- nadal trwałem w postanowieniu, żeby… I was firm in my resolution to…- wyszedł z domu z postanowieniem, że nigdy nie wróci he left home, resolved never to come/go back2. Prawo ruling, decision- postanowienie sądu the court’s ruling- postanowienie rządu o obniżeniu podatków the government’s decision to cut taxesThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > postanowie|nie
-
14 prę|dko
Ⅰ adv. grad. 1. (szybko) [biec, iść, jeść] quickly; [mówić] rapidly- musimy iść prędzej, bo spóźnimy się we must be a. move quicker, otherwise we’ll be late- nauczył się pływać prędzej od brata he learnt to swim faster than his brother- nie tak prędko! hold on a bit!2. (wkrótce, niebawem) [przyjść, przyjechać] soon; [odpisać] immediately, promptly- przyjdź prędko, czekamy na ciebie come soon, we’re waiting for you- czym prędzej pot. as soon as possible- wyszedł stamtąd czym prędzej he left as soon as he could a. immediately- próbował się tam czym prędzej dostać he tried to get there as soon as he could- im prędzej, tym lepiej the sooner the better- prędzej czy później sooner or laterⅡ prędzej part. pot. rather- tobie prędzej uwierzy niż mnie s/he’d sooner believe you than me- była prędzej pilna, niż zdolna she was hard-working rather than bright- prędzej pojadę w góry, niż nad morze I’d rather go to the mountains than to the seaⅢ inter. pot. quick!- chodź tu, prędzej! come here, quick!■ dwa razy daje, kto prędko daje przysł. he gives twice who gives quickly przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > prę|dko
-
15 uwa|ga
Ⅰ f 1. sgt (koncentracja) attention- napięta/skupiona uwaga close/focused attention- skierować czyjąś uwagę na coś to direct a. draw sb’s attention to sth- zajmować (czyjąś) uwagę to occupy a. absorb sb’s attention- odwracać (czyjąś) uwagę to distract a. divert sb’s attention- przyciągać uwagę to attract a. draw attention- skupiać uwagę to focus one’s attention- w centrum uwagi in the centre of attention- wysłuchał moich słów z uwagą he listened closely a. attentively to what I said- słuchać z napiętą/największą uwagą to listen with close/with the utmost attention- obchodzić się z czymś z uwagą to handle sth with care- wart/niewart uwagi worthy/not worthy of attention- godny uwagi noteworthy, notable2. (komentarz) remark, comment- trafna/dowcipna/banalna/luźna/niestosowna uwaga an apt/a witty/a banal/a casual/an inappropriate remark a. comment- musimy uwzględnić uwagi krytyczne ekspertów we have to take the experts’ critical comments into consideration- wymieniliśmy uwagi na temat obejrzanego filmu we exchanged comments on the film we’d just seen3. zw. pl (pouczenie) comment, remark- nie szczędzić komuś uwag not to spare sb one’s comments4. Szkol. (nagana) nauczycielka wpisała mu uwagę do dzienniczka ≈ the teacher wrote a note to his parents about his behaviour Ⅱ inter. attention!, look a. watch out!- uwaga, samochód! look out, there’s a car coming!- proszę o uwagę! attention please!- „uwaga, zły pies” ‘beware of the dog’■ brać pod uwagę to take into consideration a. account- przy przygotowywaniu kolacji nie bierzcie mnie pod uwagę count me out for supper- czy może pan zwrócić uwagę na moją torbę/walizkę? pot. would you keep an eye on my bag/suitcase (for a moment)?- mieć kogoś/coś na uwadze to have sb/sth in mind- nie uszło mojej uwagi, że… it didn’t escape my notice a. attention that…- nie podobało mi się to, jak postąpił, ale nie będę mu robił uwag pot. I didn’t like the way he behaved, but I’m not going to say anything- ujść czyjejś uwagi a. uwadze to escape sb’s notice a. attention- zasługiwać na uwagę to be worthy noticing, to be worthy of note- zwracać/zwrócić komuś uwagę to reprimand sb- ubiera się w jaskrawe kolory po to, żeby zwrócić na siebie uwagę she dresses in bright colours to attract attention- jeżdżąc samochodem często nie zwracał uwagi na znaki drogowe when driving he frequently disregarded the road signs- zawsze zwracałem uwagę na ubiór I’ve always been careful about the way I dress- pamiętam, że był to samochód czerwony, ale nie zwróciłem uwagi na rejestrację I remember that it was a red car, but I didn’t notice the registration- zwróć uwagę, żeby nie wyszedł do szkoły bez czapki make sure that he doesn’t go to school without his hat- zwracam uwagę, że… I’d like to point out that…, please note that…The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > uwa|ga
См. также в других словарях:
wyjść — 1. Coś, ktoś nie może wyjść komuś z głowy, z myśli «ktoś nie może o czymś, o kimś zapomnieć, coś, ktoś zajmuje czyjąś uwagę»: Twój były chłopak nie może wyjść ci z głowy. Cosm 9/1999. 2. Coś wyszło spod czyjejś ręki, spod czyjegoś dłuta, pędzla,… … Słownik frazeologiczny
wychodzić — 1. Coś, ktoś nie może wyjść komuś z głowy, z myśli «ktoś nie może o czymś, o kimś zapomnieć, coś, ktoś zajmuje czyjąś uwagę»: Twój były chłopak nie może wyjść ci z głowy. Cosm 9/1999. 2. Coś wyszło spod czyjejś ręki, spod czyjegoś dłuta, pędzla,… … Słownik frazeologiczny
Польский язык — Самоназвание: język polski, polszczyzna Страны: Польша, США … Википедия
znać — 1. Dać o sobie znać a) «ujawnić się, zwrócić na siebie uwagę, czasami w przykry dla otoczenia sposób; o zjawisku, tendencji itp.: uzewnętrznić się»: Po kampanii prasowej, jaka się wówczas rozpętała w mediach, gwałciciel przycichł. Dał znowu o… … Słownik frazeologiczny
Polnische Grammatik — Dieser Artikel beschreibt die Grammatik der polnischen Sprache unter Einbeziehung einiger sprachgeschichtlicher Anmerkungen und dialektaler Besonderheiten. Das Polnische als westslawische Sprache hat in der Deklination wie die meisten anderen… … Deutsch Wikipedia
zabić — dk Xa, zabićbiję, zabićbijesz, zabićbij, zabićbił, zabićbity zabijać ndk I, zabićam, zabićasz, zabićają, zabićaj, zabićał, zabićany 1. «pozbawić kogoś, coś życia w sposób gwałtowny, zadać komuś śmierć; uśmiercić, zamordować» Zabić kogoś… … Słownik języka polskiego
fason — 1. Robić coś dla fasonu «robić coś na pokaz, tak, aby wydawać się śmiałym, odważnym, mającym fantazję»: Dla fasonu zagadał do mnie po angielsku i francusku. T. Różewicz, Opowiadania. 2. Trzymać, mieć fason «być pewnym siebie, okazywać fantazję,… … Słownik frazeologiczny
wyraz — 1. Dać wyraz czemuś «wyrazić w słowach, okazać, uzewnętrznić coś»: Zaczęłam tak nieco osobiście, ale, pozwólcie Państwo, będę dalej dawała wyraz swym osobistym sympatiom. TSt 7/2000. Sąd nie uwierzył żadnemu z tych świadków, czemu dał wyraz w… … Słownik frazeologiczny
od — {{/stl 13}}{{stl 8}}przyim., łączy się z dopełniaczem {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} wskazuje na punkt wyjścia ruchu ukierunkowanego lub graniczny punkt początkowy rozmieszczenia czegoś w przestrzeni : {{/stl… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
